Data dodania: 18-05-2025
Znany również jako:
Computer Security Incident Response TeamZespół Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa KomputerowegoZespół CSIRT
Definicja CSIRT
Computer Security Incident Response Team (CSIRT) to wyspecjalizowany zespół odpowiedzialny za reagowanie na incydenty bezpieczeństwa informatycznego. Celem CSIRT jest ograniczanie skutków cyberataków poprzez szybką analizę, komunikację i działania naprawcze. Zespół działa zgodnie z procedurami IR (Incident Response) i wspiera odporność organizacji na zagrożenia cyfrowe.
Kluczowe zadania CSIRT
- Przyjmowanie zgłoszeń – odbiór i rejestracja incydentów od użytkowników, systemów lub partnerów zewnętrznych.
- Analiza incydentów – identyfikacja źródła, wektorów ataku i podatności wykorzystanych przez napastników.
- Koordynacja odpowiedzi – działania naprawcze, komunikacja z zespołami IT i zarządem.
- Odzyskiwanie systemów – przywracanie dostępności i integralności środowiska IT.
- Raportowanie i uczenie się – generowanie dokumentacji, raportów końcowych oraz rekomendacji na przyszłość.
Typowe role w zespole CSIRT
| Rola | Opis funkcji |
|---|---|
| CSIRT Manager | Nadzoruje działania operacyjne i raportuje do kierownictwa. |
| Analityk incydentów | Bada szczegóły zdarzeń i klasyfikuje ich wpływ. |
| Koordynator IR | Zarządza czasem reakcji i komunikacją między zespołami. |
| Specjalista forensics | Analizuje artefakty cyfrowe, ślady po atakach i malware. |
Modele organizacyjne CSIRT
| Model | Charakterystyka | Przykłady zastosowania |
|---|---|---|
| Wewnętrzny | Zespół działający w ramach jednej firmy | Duże organizacje i korporacje |
| Narodowy (nCSIRT) | Działa na poziomie krajowym | CERT Polska, Gov-CERT |
| Branżowy (ISAC/ISIRT) | Obsługuje konkretne sektory | FinCERT, EnergyCERT |
| Usługowy (CSIRT-as-a-Service) | Outsourcing reagowania | Małe i średnie przedsiębiorstwa |
CSIRT vs SOC
| Aspekt | CSIRT | SOC |
|---|---|---|
| Zakres działania | Reaktywne i post-eksploatacyjne | Proaktywne monitorowanie |
| Aktywność | Incydent-driven (na żądanie) | 24/7, ciągłe monitorowanie |
| Kompetencje | Dochodzenia, forensics, komunikacja kryzysowa | SIEM, korelacja logów, alertowanie |
Standardy i ramy odniesienia
- RFC 2350 – opisuje standardowy profil informacyjny zespołu CSIRT.
- FIRST.org – międzynarodowa sieć współpracy CSIRT-ów i CERT-ów.
- ISO/IEC 27035 – normy zarządzania incydentami bezpieczeństwa.
- ENISA Guidelines – wytyczne UE dla budowy i działania CSIRT.
Wyzwania operacyjne CSIRT
- Skracający się czas wykrycia i reakcji – wzrost znaczenia metryk MTTD i MTTR.
- Złożoność środowisk hybrydowych – integracja chmury, IoT i OT.
- Brak standaryzacji komunikacji – różnice w modelach raportowania między organizacjami.
- Współpraca transgraniczna – incydenty między krajami wymagają sprawnych kanałów międzynarodowych.
- Presja regulacyjna – np. wymogi NIS2 dotyczące raportowania incydentów w ciągu 24 godzin.
CSIRT w kontekście NIS2
Dyrektywa NIS2 wymaga od organizacji:
- Zgłoszenia incydentu do CSIRT w ciągu 24 godzin.
- Współpracy z CSIRT w trakcie analizy i działań zaradczych.
- Zgłoszenia raportu końcowego do 30 dni od incydentu.
Trendy w rozwoju CSIRT
- Automatyzacja IR – zastosowanie SOAR i playbooków reakcji.
- Threat Intelligence Sharing – wymiana wskaźników zagrożeń w czasie rzeczywistym.
- Cyber ćwiczenia – symulacje incydentów z udziałem zarządu.
- Rozszerzenie roli CSIRT na obszary ESG i compliance.
- Integracja z XDR i GRC – spójna widoczność i reakcja w całej organizacji.