GPG

Definicja GPG

GPG (GNU Privacy Guard) to otwartoźródłowe narzędzie służące do szyfrowania i podpisywania danych zgodnie ze standardem OpenPGP (RFC 4880). Umożliwia użytkownikom bezpieczną komunikację i ochronę plików oraz tożsamości w środowiskach cyfrowych. Stosowane w administracji, biznesie i cyberbezpieczeństwie do zapewnienia poufności, integralności i uwierzytelnienia.

Kluczowe funkcje GPG

• Szyfrowanie danych – chroni treść plików i wiadomości przed nieautoryzowanym dostępem.
• Podpisy kryptograficzne – zapewniają autentyczność i integralność dokumentów.
• Zarządzanie kluczami – tworzenie, import, eksport i odwoływanie kluczy publicznych oraz prywatnych.
• Uwierzytelnianie – możliwość logowania i podpisywania operacji w systemach zgodnych z GPG.
• Szyfrowanie symetryczne i asymetryczne – elastyczność w zależności od kontekstu użycia.

Format kluczy i standardy

Typowe zastosowania

• Bezpieczna poczta elektroniczna (np. Thunderbird + Enigmail)
• Podpisywanie pakietów i kodu źródłowego (Debian, Git, Python)
• Szyfrowanie archiwów i dokumentów przed przesłaniem lub przechowaniem w chmurze
• Zabezpieczanie backupów (np. Borg, Restic)
• Autoryzacja w systemach CI/CD (np. GitHub Releases)

Narzędzia i integracje

• gpg – główny interfejs CLI
• gpg-agent – pamięć podręczna haseł i operacje z kluczem prywatnym
• pinentry – bezpieczne wprowadzanie hasła
• Integracje z: Git, Thunderbird, Pass, SSH

Wyzwania i ograniczenia

1. Trudność użytkowania CLI – dla początkujących użytkowników.
2. Zarządzanie kluczami – rotacja, odwołania, zaufanie międzykluczowe.
3. Brak jednolitego ekosystemu UI – różnice w doświadczeniu między systemami.
4. Brak natywnego wsparcia w niektórych usługach chmurowych.
5. Ryzyko utraty klucza prywatnego – oznacza nieodwracalną utratę dostępu do danych.

Najlepsze praktyki korzystania z GPG

• Używaj kluczy podzielonych na subklucze (do podpisu, szyfrowania, uwierzytelnienia)
• Przechowuj klucz główny offline, a subklucze na codziennym urządzeniu
• Stosuj silne hasło i 2FA do ochrony klucza prywatnego
• Korzystaj z revocation certificate, by móc unieważnić zgubiony klucz
• Regularnie weryfikuj i odświeżaj klucze kontaktów

Trendy i rozwój GPG

• Wsparcie dla kart sprzętowych (np. YubiKey, Nitrokey)
• Zwiększająca się integracja z systemami CI/CD
• Nowe algorytmy krzywych eliptycznych (np. Ed25519 jako domyślny wybór)
• Alternatywy dla GPG (np. age, minisign) z prostszym UX
• Web-of-Trust vs. TOFU – dyskusja nad modelami zaufania